Krystian Zimerman, urodzony 5 grudnia 1956 roku w Zabrzu, to jeden z najznakomitszych pianistów żyjących obecnie, znany także jako nauczyciel i pedagog. W 1975 roku zdobył złoty medal w IX Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina, co otworzyło przed nim drzwi do międzynarodowej kariery.
Jego kariera artystyczna zaznaczyła się już w 1976 roku, kiedy to nawiązał współpracę z Berliner Philharmoniker. Od tego momentu Zimerman miał przyjemność występować oraz nagrywać z wieloma znakomitymi muzykami i orkiestrami na całym świecie. Współpraca z London Symphony Orchestra, rozpoczęta w 1977 roku, była kolejnym krokiem w jego niezwykłej karierze. Zimerman współpracował z takimi dyrygentami, jak Leonard Bernstein, Pierre Boulez, Herbert von Karajan oraz Simon Rattle, co zaowocowało wieloma niezapomnianymi występami.
W ciągu swojej kariery, jego nagrania były wydawane głównie przez Polskie Nagrania „Muza” oraz Deutsche Grammophon, a jego twórczość pomogła przybliżyć muzykę klasyczną szerokiemu gronu słuchaczy.
W 1994 roku Zimerman został uhonorowany Nagrodą Fundacji Muzycznej Léonie Sonning, a w latach 1996–2004 prowadził klasę fortepianu na Akademii Muzycznej w Bazylei. Jego aktywność artystyczna jest imponująca – do listopada 2015 roku wystąpił w ponad dwóch tysiącach koncertów, co czyni go jednym z najaktywniejszych pianistów na scenie.
Interesującym epizodem w jego karierze jest fakt, że Witold Lutosławski zadedykował mu swój jedyny Koncert fortepianowy, którego światowa premiera miała miejsce podczas Festiwalu Muzycznego w Salzburgu 19 sierpnia 1988 roku. Dzięki temu dziełu Zimerman stał się nie tylko interpretatorem, ale również wizjonerem w świecie muzyki klasycznej.
Życiorys
Muzyczne młodzieńcze lata Krystiana Zimermana od samego początku kształtowane były przez jego ojca, który rozpoczął jego edukację muzyczną już od piątego roku życia. Już od siódmego roku życia miał również zaszczyt uczyć się pod okiem Andrzeja Jasińskiego, ówczesnego asystenta Władysławy Markiewiczówny. Pierwszy raz przed publicznością wystąpił 6 grudnia 1962 roku, a jego telewizyjny debiut w studio TVP Katowice miał miejsce 27 maja 1963 roku, gdzie zaprezentował trzy autorskie kompozycje. Ukończył Państwową Szkołę Muzyczną w Zabrzu w latach 1963–1971, następnie kształcił się w Państwowej Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej II stopnia im. Karola Szymanowskiego w Katowicach (1971–1975) oraz w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej, gdzie obronił dyplom z wyróżnieniem 4 października 1977 roku, a jego nauczycielem przez cały ten czas był profesor Andrzej Jasiński. W okresie młodzieńczym zdobył liczne wyróżnienia w krajowych i zagranicznych konkursach, w tym oceniany wysoko w konkursie im. Sergiusza Prokofiewa w Katowicach w 1974 roku oraz międzynarodowym konkursie im. Ludwiga van Beethovena w Hradcu w 1973 roku.
W 1975 roku Zimerman odniósł największy sukces swojego życia, zdobywając pierwsze miejsce w Konkursie Chopinowskim oraz całe spektrum nagród, w tym od Polskiego Radia za najlepsze wykonanie mazurków oraz od Towarzystwa im. Fryderyka Chopina za najlepsze wykonanie poloneza. Dodatkowo, uzyskał nagrodę Filharmonii Narodowej za najlepsze wykonanie koncertu. A oto jak o nim pisze Jerzy Waldorff:
Pierwszy raz wszakże, w całych półwiecznych dziejach Konkursu stało się tak, że kandydat do Grand Prix ujawnił się od samego początku, świetnym talentem wyprzedzając wszystkich konkurentów. Był to 18-letni Polak – Krystian Zimerman, dopiero absolwent Liceum Muzycznego w Katowicach, wychowanek profesora Andrzeja Jasińskiego. Mając wrodzoną łatwość do pokonywania barier techniki, wyróżniał się grą spontaniczną, w młodzieńczy sposób pełną radosnego polotu. Porywał tak, że – słuchając go – nie chciało się nawet próbować szukania usterek w tym fascynującym popisie. Podobny do młodego Chopina, kiedy grał Koncert e-moll zdawało się, że to sam Fryderyk po słonecznej drodze dźwięków, w promiennych blaskach nadziei rusza wartko na podbój świata. W rezultacie też pierwszy raz się zdarzyło, że jeden kandydat Konkursu warszawskiego zgarnął wszystkie czołowe nagrody: Grand Prix i Złoty Medal oraz za najlepsze wykonanie Mazurków, Poloneza i Sonaty. (…) Sam Zimerman, poza niebagatelną nagrodą główną, 60 000 złotych, dostał trzy prywatnie fundowane nagrody pieniężne na sumę 55 000 złotych oraz siedem nagród na łączną kwotę 21 000 dolarów USA.
Od 1981 roku Krystian Zimerman postanowił, że wszystkie honoraria za koncerty w Polsce przeznaczy na cele dobroczynne. W 1985 roku zainicjował przyznawanie nagród na Konkursach Chopinowskich w Warszawie za najlepsze wykonanie sonaty. Od 1976 roku jego kariera koncertowa nabrała tempa, dzięki współpracy z wieloma znakomitymi dyrygentami, takimi jak Claudio Abbado, Władimir Aszkenazi, Daniel Barenboim, Leonard Bernstein, Pierre Boulez, Charles Dutoit, Carlo Maria Giulini oraz Herbert von Karajan. Zimerman miał okazję pracować z Berliner Philharmoniker od 16 grudnia 1976 roku oraz z London Symphony Orchestra od 23 marca 1977 roku, występując z najważniejszymi orkiestrami symfonicznymi na całym świecie.
Jego koncertowa droga była niezwykle intensywna; pierwszy tysiąc występów z muzyką Chopina i Szymanowskiego odbył się 8 maja 1992 roku w Nowym Jorku, natomiast dwutysięczny koncert z muzyką Schuberta miał miejsce 1 listopada 2015 roku w Amsterdamie. Zimerman od początku swojej kariery z pełnym zaangażowaniem włączał do swojego repertuaru utwory polskich kompozytorów, takich jak Grażyna Bacewicz czy Karol Szymanowski.
Krystian Zimerman był również pionierem w zakresie współpracy z polskimi kompozytorami. Witold Lutosławski specjalnie dla niego napisał jedyny Koncert fortepianowy, który miał swoje premierowe wykonanie podczas Festiwalu Muzycznego w Salzburgu 19 sierpnia 1988 roku. Kompozytor dyrygował orkiestrą, a Zimerman wykonał dzieło, co zaowocowało wieloma późniejszymi wystąpieniami w ważnych ośrodkach muzycznych.
Rok 2013 przyniósł Zimermanowi możliwość oddania hołdu Witoldowi Lutosławskiemu w stulecie jego urodzin, kiedy to pianistą wykonał Koncert fortepianowy z kilkoma znaczącymi orkiestrami, w tym z Berliner Philharmoniker oraz Philharmonia Orchestra. Niejednokrotnie powtarzał ten utwór zarówno w Europie, jak i Dalekim Wschodzie, niezapominając o Polsce, gdzie docenił pracę polskich muzyków, takich jak Ewa Pobłocka oraz Piotr Paleczny.
W 1976 roku Zimerman podpisał umowę z firmą Polydor, a jego prace znalazły się pod marką Deutsche Grammophon, dzięki czemu wydano ponad 25 jego albumów. W latach 1996–2004 prowadził także klasę fortepianu w Akademii Muzycznej w Bazylei. Jako artysta zaangażowany w polską muzykę, w 1999 roku zainicjował projekt Polska Orkiestra Festiwalowa (Polish Festival Orchestra), złożoną z młodych muzyków, z którą odbył 39 koncertów na całym świecie, oddając hołd Fryderykowi Chopinowi.
W 2009 roku, w setną rocznicę urodzin Grażyny Bacewicz, Zimerman uruchomił projekt, którego celem było przybliżenie jej twórczości. Rozpoczął współpracę z światowej klasy artystami, takimi jak Kaja Danczowska, Agata Szymczewska oraz innymi utalentowanymi muzykami, aby wspólnie wykonać dzieła kompozytorki na koncertach w całym kraju, przeznaczając uzyskane fundusze na cele charytatywne.
W 2024 roku Krystian Zimerman został uhonorowany tytułem doktora honoris causa Akademii Muzycznej w Łodzi, co stanowi nowe osiągnięcie w jego długiej i płodnej karierze.
Poglądy polityczne
Krystian Zimerman, znakomity artysta, ma jasno określone poglądy na temat odpowiedzialności jednostki w obliczu zła. Uważa, że ignorowanie problemów prowadzi do katastrof, które nie powinny się powtórzyć. Jego przekonania są głęboko zakorzenione w doświadczeniach historycznych, które przypominają o tragicznym losie wielu ludzi w Europie.
Od najmłodszych lat z determinacją sprzeciwiał się niesprawiedliwości oraz uciskowi. Już w 1976 roku podjął działania przeciwko apartheidowi w RPA, rezygnując z lukratywnego projektu artystycznego, aby zwrócić uwagę na problem. W dniu 13 grudnia 1981 roku podjął decyzję, aby nie występować na terenach byłego ZSRR, a jego konsekwentna postawa w tej kwestii trwa do dzisiaj.
W 1982 roku w akcie protestu wyprosił z garderoby Mieczysława Rakowskiego, ówczesnego wicepremiera rządu Wojciecha Jaruzelskiego, odmawiając przyjęcia nagrody. Zimerman był również aktywny w sprzeciwie przeciwko wyścigowi zbrojeń, który toczył się między USA a Rosją, argumentując, że pretekstem były fałszywe zarzuty a propos broni chemicznej w Iraku. W związku z tym protestował przeciwko planom rozmieszczenia rakiet w Polsce.
Po 25 latach występowania w Stanach Zjednoczonych, gdzie zagrał 249 koncertów, artysta postanowił zakończyć swoją karierę w tym kraju. Zmusiły go do tego fałszywe oskarżenia amerykańskiej prasy, a także tajemnicze spalenie jego domu w New Jersey, które było bazą przed kolejnymi występami. W 2009 roku ogłosił, że nigdy więcej nie zagra w USA jako protest przeciwko ich imperialistycznej oraz militarystycznej polityce.
Życie prywatne
Krystian Zimerman jest osobą niezwykle rodzinną. Jest mężem utalentowanej skrzypaczki, Marii Drygajło.
Para jest rodzicami dwóch dzieci, Klaudii oraz Ryszarda, co pokazuje ich bliską więź i zaangażowanie w życie rodzinne.
Obecnie zamieszkują w malowniczej Szwajcarii, konkretnie w Binningen, miejscowości znajdującej się w pobliżu Bazylei.
Dyskografia
W tej sekcji przedstawiamy bogatą dyskografię Krystiana Zimermana, uznanego pianisty, który znany jest ze swoich wyjątkowych interpretacji utworów klasycznych. Poniższa tabela zawiera przegląd jego albumów oraz powiązanych informacji, takich jak rok wydania, tytuły albumów oraz ich wydawcy.
| Albumy | ||
| Rok | Tytuł | Wydawca |
| 1975 | Kronika Konkursu | Polskie Nagrania „Muza” |
| 1977 | Frédéric Chopin | Deutsche Grammophon |
| Beethoven, Prokofiev, Bacewicz | Polskie Nagrania „Muza” | |
| Chopin Recital | Deutsche Grammophon | |
| Frédéric Chopin. 14 Walzer, Waltzes | ||
| 1978 | Mozart, 4 Sonaten | |
| 1979 | Frédéric Chopin, Klavierkonzert – Piano Concerto No. 1 | |
| Mozart. Sonaty K.V. 547, 404, 481 | Wifon | |
| 1980 | Frédéric Chopin, Klavierkonzert. Piano Concerto No. 2, Andante spianato et Grande Polonaise brillante | Deutsche Grammophon |
| Johannes Brahms. Klaviersonaten No.1 & 2. Piano Sonatas | ||
| 1981 | Franck. Violinsonate. Szymanowski. Mythen | |
| 1982 | Schumann. Grieg. Klavierkonzerte. Piano Concertos | |
| 1984 | Johannes Brahms. Klavierkonzert. Piano Concert No. 1 | |
| 1985 | Brahms. Klavierkonzert No. 2 | |
| 1986 | Frédéric Chopin. Klavierkonzert Nr. 1 | |
| 1988 | Franz Liszt. Klavierkonzerte Nos 1 & 2. Totentanz | |
| Chopin. 4 Balladen | ||
| 1989 | Richard Strauss. Ottorino Respighi. Violinsonaten. Violin Sonatas | |
| 1990 | Frédéric Chopin. International Chopin Piano Competitions. The Golden Twelve. Vol. 4 | Polskie Nagrania „Muza” |
| Fryderyk Chopin. International Chopin Piano Competition. Best Mazurka Performances | ||
| 1991 | Franz Schubert. Impromptus D 899 & D 935 | Deutsche Grammophon |
| 1992 | Lutosławski. Piano Concerto. Chain 3. Novelette | |
| Ludwig van Beethoven. Klavierkonzert No. 5 »Emperor« Concerto | ||
| Ludwig van Beethoven. Klavierkonzerte. Piano Concertos Nos. 1 & 2 | ||
| Ludwig van Beethoven. Klavierkonzerte. Piano Concertos Nos. 3 & 4 | ||
| Ludwig van Beethoven. Die 5 Klavierkonzerte. The Piano Concertos | ||
| 1993 | Johannes Brahms. Concerto Para Piano E Orquesta № 2 Em Si Bemol Maior, Op. 83 | |
| 1994 | Claude Debussy. Préludes | |
| 1998 | Maurice Ravel. The Piano Concertos | |
| 1999 | Chopin: Piano Concertos Nos. 1 & 2 | |
| 2002 | Witold Lutosławski. Partita • Chain 2 • Piano Concerto | |
| 2004 | Rachmaninov. Piano Concertos Nos. 1 & 2 | |
| 2005 | Bartók. The Piano Concertos | |
| 2006 | Brahms. Piano Concerto No. 1 | |
| 2011 | Grażyna Bacewicz. Piano Sonata 2. Piano Quintets 1 & 2 | |
| The Liszt Recordings | ||
| 2014 | Liszt. Sonate h-moll • in B minor | |
| 2015 | Lutosławski. Piano Concerto, Symphony No. 2 | |
| 2017 | Franz Schubert. Piano Sonatas D 959 & 960 | |
| 2018 | Leonard Bernstein. Symphony No. 2 „The Age of Anxiety” | |
| 2021 | Ludwig van Beethoven. Complete Piano Concertos | |
| 2022 | Karol Szymanowski: Piano Works | |
Odznaczenia, nagrody i wyróżnienia
Krystian Zimerman, znany pianista i dyrygent, zdobył liczne odznaczenia oraz nagrody, które potwierdzają jego wybitny wkład w świat muzyki. Wśród nich znajdują się:
- 1994 – Nagroda Fundacji Muzycznej Léonie Sonning,
- 2005 – order Legii Honorowej, przyznany przez francuskiego ministra kultury Renaud Donnedieu de Vabres,
- 2005 – doktorat honoris causa Akademii Muzycznej w Katowicach,
- 2010 – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, przyznany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego,
- 2013 – Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, nadany przez prezydenta Bronisława Komorowskiego,
- 2015 – doktorat honoris causa Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie,
- 2022 – nagroda Praemium Imperiale,
- 2024 – doktorat honoris causa Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Andrzej Walter | Jakub Burzyński | Renata Schumann | Ilona Kuśmierska | Jacek Mikuła | Krzysztof Nitsch | Halina Golanko | Michał Żurawski (aktor) | Edward Czerny (muzyk) | Michał Rosa | Henryk Grychnik | Tomasz Gut | Jacek Beler | Adolf Panitz | Dariusz Chojnacki | Andrzej Blumenfeld | Adam Pluszka | Ewa Olejarz | Antoni Cygan | StasioOceń: Krystian Zimerman