Tomasz Bartłomiej Otrębski

---

Wykształcenie

Michał Bartłomiej Otrębski posiada bogate wykształcenie akademickie, które zdobywał przez wiele lat. W 1964 roku zdał maturę w Liceum Ogólnokształcącym nr 4 w Gliwicach. Po ukończeniu liceum, w 1971 roku, obronił pracę magisterską na wydziale prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Następnie, z determinacją kontynuował swoją edukację.

W 1980 roku ukończył Podyplomowe Studium Sprawiedliwości na UJ w Krakowie, co poszerzyło jego wiedzę w zakresie prawa. W 1986 roku dodał do swojego portfolio także Podyplomowe Studium Muzeologii na tej samej uczelni. Mimo bogatego wykształcenia, nie spoczął na laurach.

W 1976 roku zdał egzamin sędziowski w Szkole Wyższej w Krakowie, co otworzyło przed nim nowe możliwości zawodowe. Był aktywny w środowisku prawniczym, co zaowocowało uzyskaniem uprawnień radcy prawnego w 1983 roku. Jego drogi kariery zawodowej wciąż się rozwijały, a w 2004 roku zdobył także tytuł biegłego sądowego z zakresu militariów i falerystyki. Dzięki tym osiągnięciom, stał się uznawanym specjalistą w swoich dziedzinach.

Życie prywatne

Rodzice Tomasza Bartłomieja Otrębskiego to Kazimierz Otrębski, inżynier oraz dyrektor górniczy III stopnia, który żył w latach 1910-2001 i Maria Otrębska, z domu Herbst, urodzona w 1920 r. i zmarła w 2011 r.

Wśród jego bliskich krewnych znajduje się także brat, Antoni Otrębski, urodzony w 1949 roku. Dziadkowie Otrębskiego również mają swoje tragiczne historie: dziadek Antoni Otrębski, który przyszedł na świat w 1872 roku, został wywieziony z Zagłębia i zmarł w Irkucku w 1913 roku. Natomiast dziadek od strony matki, Jan Herbst, urodził się w 1895 roku, a jego życie zakończyło się w tragicznych okolicznościach, gdy został zamordowany przez UPA w Borysławiu w 1942 roku.

Tomasz Otrębski był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Krystyna, z domu Neugebauer, filolog, która przyszła na świat w 1946 roku. Ich małżeństwo zaowocowało dwójką dzieci: synem Krzysztofem, który jest prawnikiem i urodził się w 1972 roku oraz córką Ewą Bauer, pisarką, która przyszła na świat w 1977 roku.

Drugą żoną Tomasza była Jadwiga, z domu Gryniuk, która również jest filologiem, urodzona w 1956 roku. Z tego związku zrodziła się córka, Kinga, urodzona w 1996 roku.

Życie zawodowe

W latach 1971–1980 Tomasz Bartłomiej Otrębski pracował jako radca prawny w Okręgowym Zarządzie Zakładów Karnych z siedzibą w Krakowie. Po zakończeniu tej działalności, w okresie od 1980 do 1982, zajmował stanowisko zastępcy dyrektora Młodzieżowego Centrum Kultury w Krakowie. Jego ścieżka zawodowa obejmowała również rolę radcy Okręgowej Komisji Arbitrażowej w Krakowie w 1983 roku, a także delegata na I Krajowy Zjazd Radców Prawnych.

W latach 1984–1991 Tomasz Otrębski pełnił funkcję Głównego Inwentaryzatora oraz zastępcy dyrektora w Muzeum Narodowym w Krakowie, gdzie przyczynił się do rozwoju instytucji. Dodatkowo pracował w Muzeum Lenina oraz Muzeum Historii Fotografii. Przed zakończeniem kariery zawodowej w 2007 roku, był związany z Muzeum Armii Krajowej.

Między 1992 a 1998 rokiem pełnił rolę rzeczoznawcy oraz kierownika salonu Militaria w Przedsiębiorstwie Państwowym „DESA” w Krakowie. Od 1998 roku prowadzi własny salon „Antyki-Militaria” w Krakowie, w którym kontynuuje swoją pasję oraz zawodowe zainteresowania.

Działalność społeczna

Już od najmłodszych lat, Tomasz Bartłomiej Otrębski rozwinął pasję do kolekcjonowania pamiątek związanych z historią, z szczególnym uwzględnieniem militariów. W swoim życiu zorganizował liczne wystawy, a także przekazywał swoje zbiory w darze do muzeów, co przyczyniło się do wzbogacenia polskiej kultury historycznej. Po ukończeniu Szkoły Oficerów Rezerwy, gdzie rozpoczął swoją służbę jako podchorąży, a następnie jako podporucznik Wojska Polskiego, w latach 1972-1994 pełnił funkcję członka Zarządu Klubu Oficerów Rezerwy Ligi Obrony Kraju Dzielnicy Krowodrza w Krakowie, gdzie posiadał zaszczyt organizować dziesięć okolicznościowych wystaw historycznych.

W latach 1975–1979 miał zaszczyt być członkiem Krakowskiego Obywatelskiego Komitetu Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa, a podczas swojej działalności w tym zakresie zainicjował oraz wyposażył dziesięć szkolnych Izb Pamięci Narodowej w Krakowie. Wyróżnieniem dla jego pracy była autorska wystawa „Po wieki Kraków nie zapomni”, która zdobyła Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki II stopnia w 1987 r., uznawana za jedno z najważniejszych wydarzeń muzealnych roku.

Tomasz Otrębski zorganizował również liczne wystawy w Wojskowym Ośrodku Kultury w Krakowie oraz Muzeum Czynu Zbrojnego Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Nowej Hucie. Jego wkład w historię zbrojną kraju jest nieoceniony, ponieważ w szczególności podarował unikalny sztandar z I powstania śląskiego w 1919 roku. W 1990 r. wspólnie z Jerzym Wesołowskim ze Związku Żołnierzy Armii Krajowej zrealizował wystawę „Nasza droga do Niepodległości”, która była kluczowym krokiem w kierunku powstania Muzeum Armii Krajowej w Krakowie.

Dzięki jego inicjatywie, w 1994 r. zostało utworzone Muzeum Krakowskiego Okręgu Wojskowego, które zostało w przeważającej części wyposażone w eksponaty przez Otrębskiego. Od 1969 roku Tomasz Bartłomiej Otrębski jest członkiem Stowarzyszenia Miłośników Dawnej Broni i Barwy, a od 1995 r. zasiada w jego Zarządzie Głównym, gdzie wygłosił wiele prelekcji na temat militariów, ilustrowanych historycznymi eksponatami.

W latach 2001–2009 pełnił rolę członka władz Stowarzyszenia Antykwariuszy Polskich, propagując wiedzę o militarnych aspektach historii w szkołach oraz innych instytucjach edukacyjnych. W 2003 roku wystąpił z inicjatywą, aby w Przemyślu wzniesiono Kurhan – Pomnik Wdzięczności „Ukraińcom – Przyjaciołom Polaków w latach 1943-1946”, aby uczcić tych, którzy uratowali życie wielu Polakom zagrożonym represjami ze strony Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA).

Od 2008 roku, już jako kapitan WP w stanie spoczynku, pełni funkcję wiceprezesa Małopolskiego Wojewódzkiego Zarządu Związku Żołnierzy Wojska Polskiego, gdzie prowadzi prezentacje dotyczące militariów zarówno na imprezach wojskowych, jak i cywilnych. Od 2010 roku był członkiem Prezydium, a następnie Komisji Rewizyjnej Okręgu Małopolska Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Równocześnie współpracuje z Muzeum Armii Krajowej w Krakowie, użyczając eksponaty do niektórych wystaw oraz do ekspozycji stałej.

W 1988 roku, w celu promowania tradycji kościuszkowskiej oraz badań nad historią Wojska Polskiego, powołał Fundację imienia Tadeusza Kościuszki w Krakowie. Od tego momentu zorganizował kilkadziesiąt wystaw historycznych oraz przekazał kilka tysięcy eksponatów do różnych placówek, co znacząco wzbogaciło zasoby polskiego dziedzictwa kulturowego.

Otrębski dąży również do utworzenia Małopolskiego Muzeum Busoli imienia płk Jana Bezarda, które miałoby na celu upamiętnienie sylwetki tego wynalazcy, urodzonego w swej posiadłości pod Brzeskiem. Dodatkowo współpracuje z organizacjami kościuszkowskimi nie tylko w Polsce, ale i za granicą, odgrywając istotną rolę w utrwalaniu pamięci o ważnych wydarzeniach historycznych oraz osobach, które mają znaczenie dla polskiej kultury.

Ważniejsze wyróżnienia

Tomasz Bartłomiej Otrębski otrzymał wiele znaczących wyróżnień, które podkreślają jego wkład w kulturę i historię Polski.

• Złota Odznaka „Za opiekę nad zabytkami” – 1975,
• Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” – 2008,
• Kustosz Tradycji, Chwały i Sławy Oręża Polskiego – 2009,
• Złoty Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej” – 1980,
• Odznaka „Honoris Gratia” – 2006,
• Złoty Krzyż Zasługi – 2008,
• Medal „Pro Memoria” – 2009,
• Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” – 2015,
• Medal Komisji Edukacji Narodowej – 2009,
• Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” – 2013,
• Medal „Pro Patria” – 2019,
• Złoty Krzyż z Gwiazdą Związku Żołnierzy WP – 2018,
• Order Wojskowy św. Sebastiana, komandoria, Portugalia (odznaczenie prywatne) – 2018.

Te odznaczenia stanowią doskonałe świadectwo jego zaangażowania w działania na rzecz kultury i historii narodowej.

Publikacje

Oto zestawienie publikacji Tomasza Bartłomieja Otrębskiego, które w znaczący sposób przyczyniły się do popularyzacji wiedzy na temat historii militariów. Poniżej przedstawiamy listę jego prac:

• Bagnety europejskie 1807-1945, Kraków 1981,
• Bagnety europejskie 1807-1945, II wydanie, Kraków 1993,
• Kościuszko 1893-1895, Kraków 1994,
• Manierki, noże oraz bagnety europejskie, Kraków 2004,
• Manierki żołnierza polskiego 1914-1945, Kraków 2006,
• Wojskowe busole polowe, Kielce 2007,
• Maski przeciwgazowe 1916-1945, Bełchatów 2009.

---

Oceń: Tomasz Bartłomiej Otrębski

---