Muzeum Miejskie w Zabrzu

---

Historia Muzeum

Początek Muzeum Miejskiego w Zabrzu datuje się na 1935 rok. W dniu 3 października, przewodniczący Prowincji Górnośląskiej zaakceptował wniosek nadburmistrza Zabrza, Maxa Filluscha, dotyczący powołania Städtische Heimatstube Hindenburg, co oznacza Miejską Izbę Regionalną. Izba została ulokowana w dwóch pokojach w willi dyrektora miejskiej rzeźni, przy obecnej ulicy Szczęść Boże 32a. Miejsce to przekazano 20 lutego 1936 roku. Ekspozycja, która złożyła się z kolekcji zajmującego się nią nauczyciela, Kurtha Vietha, oraz zbiorów Archiwum Miejskiego w Zabrzu, została otwarta dla zwiedzających 1 kwietnia 1936 roku.

W miarę zwiększania się zainteresowania, pomieszczenia przy ulicy Szczęść Boże stały się niewystarczające. Dlatego też 29 maja 1938 roku izbę przeniesiono do nowej lokalizacji na parterze kamienicy znajdującej się przy placu Krakowskim 9, gdzie izba funkcjonowała jako Städtische Heimatmuseum (Miejskie Muzeum Regionalne). Teodor Jurok, inspektor miejski, od 1936 roku pełnił rolę kierownika tej placówki.

W wyniku działań wojennych w 1945 roku, muzeum doznało poważnych strat. Budynek uległ uszkodzeniu, a wiele zbiorów zostało ewakuowanych w głąb Niemiec, gdzie większość z nich uległa zniszczeniu lub rozszabrowaniu. W reaktywowanym muzeum, które otwarto 7 czerwca 1945 roku, kierownictwo objął Kazimierz Żurowski. Po przeprowadzonych pracach remontowych, pierwsze wystawy otwarto 15 lipca 1946 roku. W tym samym roku muzeum zmieniło profil na Muzeum Przemysłu i Techniki.

W latach 1952-1958 muzeum straciło swoją samodzielność, stając się częścią Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. W tym okresie zbiory ograniczyły się o przeszło 860 eksponatów, głównie w dziedzinach archeologii, militariów, numizmatów oraz etnografii. Te przedmioty wzbogaciły kolekcje innych muzeów, takich jak te w Bytomiu, Chorzowie, Gliwicach i Pszczynie.

W miarę upływu czasu, muzeum zdołało zająć całą kamienicę. W 1966 roku dokonano określenia profilu instytucji na regionalną, wielodziałową, specjalizującą się w przemyśle. Ta specjalizacja zakończyła się w 1979 roku, kiedy to w Zabrzu powstało Muzeum Górnictwa Węglowego, które przejęło większość kolekcji dotyczącej przemysłu, a także część pracowników.

Aktualna struktura Muzeum Miejskiego w Zabrzu została wprowadzona w wyniku reorganizacji w 1989 roku, na mocy której powstały trzy nowe działy typowo merytoryczne: historii, kultury oraz plastyki. W 1992 roku nawiązano działalność Galerii pod Muzeum, której aktywność została wznawiana po kilkuletniej przerwie w grudniu 2003 roku.

W ostatnich latach jednak muzeum zmagało się z poważnymi problemami. 2 sierpnia 2006 roku, decyzją Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego, muzeum zostało zamknięte dla zwiedzających. Całe zgromadzone w nim wyposażenie oraz pracownicy przeniesieni zostali do tymczasowej siedziby w byłym internacie przy ul. 3 Maja 91. Tym samym muzeum utraciło swoją historyczną siedzibę, która stanowiła centralny punkt jego działalności przez niemal całe istnienie. W oczekiwaniu na nową stałą lokalizację, placówka kontynuuje swoje działania, organizując wystawy czasowe w otwartej w grudniu 2008 roku galerii Café Silesia przy ul. 3 Maja 6.

Kierownicy i dyrektorzy Muzeum Miejskiego w Zabrzu:

• Kurt Vieth 1935,
• Teodor Jurok 1936–1945,
• mgr Kazimierz Żurowski 1945–1948,
• Arnold Michał Adamczyk 1948–1951,
• mgr Andrzej Duma 1953–1954,
• mgr Franciszek Fulczyk 1954–1966,
• mgr Krystyna Kaczko 1967–1977,
• mgr Krystyna Barszczewska 1978–1979,
• mgr Czesława Panek 1980–1988,
• mgr Bernard Szczech 1988–1998,
• dr Marian Grzegorz Gerlich 1998–2003,
• dr Andrzej Wójcik 2004 – 2007,
• mgr Piotr Hnatyszyn 2007 – 2009,
• mgr Urszula Wieczorek 2009 – 2014,
• mgr Elżbieta Dębowska 2015 – nadal.

Dział Kultury

Główna część zbiorów Muzeum Miejskiego w Zabrzu odnosi się bezpośrednio do lokalnych tradycji oraz historii regionu. Pierwsze eksponaty pojawiły się już w 1935 roku, w ramach Städtische Heimatstube Hindenburg. Do obecnych czasów w Dziale Kultury zachowało się około 100 eksponatów datowanych na okres przed 1945 rokiem.

W 1995 roku utworzono Dział Kultury, bazując na wcześniejszych instytucjach: Etnografii (od 1960 r.) i Kultury Regionu (od 1989 r.). Zbiory zostały wzbogacone o eksponaty z Działu Sztuki, który uległ likwidacji. Obecnie na szczególną uwagę zasługują etnograficzne kolekcje, gromadzone głównie w latach 60. i 70. XX wieku.

Dział Kultury skupia się na dokumentowaniu życia oraz tradycji plebejsko-miejskiej społeczności śląskiej, ze szczególnym uwzględnieniem miasta Zabrza. Zbiory tego działu obejmują różnorodne kolekcje przedstawiające zarówno kulturę materialną, jak i duchową regionu. Wśród najcenniejszych kolekcji można wymienić:

• meble oraz sprzęty gospodarstwa domowego z przełomu XIX i XX wieku, charakterystyczne dla górnośląskich środowisk robotniczych oraz drobnomieszczańskich,
• narzędzia gospodarskie związane z rolnictwem i hodowlą,
• przedmioty związane z handlem, rzemiosłem i usługami (elementy wyposażenia warsztatów takich jak kołodziej, bednarz, rymarz, krawiec, szewc, ślusarz, tkacz, piekarz, modystka, fryzjer),
• strój ludowy, szczególnie kobiecy, z końca XIX i pierwszej połowy XX wieku, pochodzący głównie z Zabrza i okolic, wzbogacony o zabytki z powiatów sąsiednich,
• wyroby rzemiosła artystycznego, w tym porcelanę użytkową i artystyczną, szkło oraz kość słoniową.

Od końca lat 80. XX wieku Dział Kultury rozszerzył swoje zainteresowania o kwestie dotyczące różnych mniejszości etnicznych oraz narodowościowych obecnych w Górnym Śląsku. W ramach tych badań powstały i są nadal gromadzone nowe kolekcje, w tym szczególnie cenna kolekcja judaików, składająca się z około 30 przedmiotów o charakterze religijnym, zarówno synagogalnym, jak i domowym.

Poza tym, niezwykle istotnym elementem zbiorów jest kolekcja historycznych fotografii, szczególnie portretów. Najstarsze zdjęcia datowane są na przełom lat 70. i 80. XIX wieku, ukazując życie codzienne oraz święta społeczności Górnego Śląska. Wartością dodaną tej kolekcji są fotografie wykonane w zabrzańskich atelier, które stają się cennym źródłem wiedzy o miejscowej historii i kulturze fotografii.

Ostatnim uzupełnieniem zbiorów jest archiwum badawcze Działu Kultury, zawierające materiały fotograficzne (takie jak klisze i zdjęcia), teksty wywiadów terenowych oraz nagrania, które były pozyskiwane podczas badań terenowych, prowadzonych nieprzerwanie od lat 60. XX wieku.

Dział Plastyki

W Muzeum Miejskim w Zabrzu, działania związane z kolekcjonowaniem oraz badaniami artystycznymi są realizowane w ramach dwóch kluczowych sekcji. Dział Plastyki Nieprofesjonalnej jest odpowiedzialny za zgromadzenie najbardziej znaczącej w skali regionalnej, a także krajowej kolekcji twórczości artystycznej ze śląskich środowisk nieelitarnych. Zbiory te obejmują różnorodne formy sztuki, takie jak malarstwo, grafika oraz rzeźba, ze szczególnym uwzględnieniem prac wykonanych w węglu.

Tego rodzaju sztuka, wytwarzana poza konwencjami akademickimi, określana jest jako samorodna, intuicyjna czy naiwna. Charakteryzuje się ona dużą autentycznością oraz silnym związkiem z regionalną kulturą. Na przestrzeni ostatnich pięćdziesięciu lat, na Śląsku nastąpił gwałtowny rozwój tego nurtu artystycznego, który stanowi istotne uzupełnienie całościowego obrazu sztuki w regionie.

Osobliwością zabrzańskiej kolekcji jest wczesne uchwycenie tego zjawiska już na początku lat 60., w jego pierwotnej formie. W zbiorze znajdują się również wczesne, dziś niezwykle unikalne prace zmarłych przedstawicieli śląskiej naiwnej sztuki, w tym członków „grupy janowskiej”. Kontynuacja działań zbierackich w kolejnych dekadach przyczyniła się do nadania kolekcji wyrazistej i indywidualnej tożsamości, a także wysokiej rangi artystycznej.

Dziś kolekcja Działu Plastyki Nieprofesjonalnej odzwierciedla całe zjawisko twórczości plastycznej śląskich środowisk nieelitarnych, zarówno pod względem terytorialnym, jak i czasowym, a także najciekawszych artystycznych kreacjach. Obejmuje ona prace takich artystów jak T. Ociepka, P. Stolorz, E. Bąk, G. Urbanek, P. Wróbel, L. Wróbel, E. Gawlik, E. Sówka, B. Krawczuk, L. Holesz, J. Marcisz, W. Luciński, W. Pieczko, H. Major, J. Nowak, M. Jędrzejewski, J. Sekuła, M. Idziaszek oraz wiele innych utalentowanych twórców.

Ważnym elementem kolekcji jest zespół rzeźby w węglu, liczący około 300 obiektów, które stanowią specyficzną formę sztuki charakterystyczną dla uprzemysłowionych regionów. Wczesne formy tej sztuki reprezentują obiekty pochodzące z początku XX wieku, w tym galanterię węglową, zgromadzoną wcześniej w Städtisches Heimatmuseum.

W latach 80. muzea rozszerzyły swój zasięg, sięgając poza region, co wzbogaciło zbiory Działu o najlepsze przykłady sztuki „innej” z całej Polski. Wśród nowo pozyskanych dzieł znalazły się prace Nikifora (30 prac) oraz E. Monsiela, a także uznanych artystów takich jak L. Płonkowa, M. Korsak, H. Dąbrowska, K. Okoń, B. Surowiak, W. Wałęga i innych.

W archiwum badawczym Działu gromadzona jest dokumentacja twórców oraz ich dzieł, która wynika z prowadzonych badań empirycznych. Badania nad twórczością intuicyjną skupiają się głównie na interpretacji antropologicznej, co podkreśla wieloaspektowy wymiar działalności Działu.

Dział Sztuki

Dział Sztuki Muzeum Miejskiego w Zabrzu odgrywa kluczową rolę w dokumentowaniu artystycznego życia lokalnego środowiska plastycznego. Zbiory obejmują malarstwo i grafikę, które dostarczają cennych informacji na temat różnorodności twórczych poszukiwań artystów z kilku pokoleń, powiązanych z miastem od czasów powojennych.

W zbiorach tego działu można znaleźć bogaty przekrój sztuki uznawanych w regionie malarzy i grafików, wielu z nich ma związki z katowicką Akademią Sztuk Pięknych, w tym takich artystów jak R. Nowotarski, R. Starak, M. Oslislo, B. Król, A. Kowalczyk-Klus, A. Cygana oraz K. Kandefer, K. Szołtyska i K. Moskałowa, którzy byli dawnymi członkami Grupy Zabrze działającej w latach 1964-1968.

Szczególne znaczenie ma zbiór rysunków S. Zechowskiego z lat międzywojennych, które stanowią niezwykły element dokumentujący ówczesne trend plastyczne. W ciągu ostatniej dekady XX wieku, zbiory Działu Sztuki wzbogaciły się o prace zabrzańskich artystów-emigrantów, takich jak J. Sawka i K. Piotrowska.

Warto również zwrócić uwagę na skromny zbiór kilkudziesięciu obrazów oraz grafik ze zbiorów Städtisches Heimatmuseum, który reprezentuje twórczość niemieckiego środowiska plastycznego z międzywojnia. Zmiany w programie merytorycznym Działu Sztuki oraz koncepcja kolekcji ewoluowały na przestrzeni lat. Można zauważyć na przykład, że na początku lat 60. planowano stworzenie niewielkiej galerii poświęconej malarstwu polskiemu. W związku z tym pozyskane zostały dzieła wybitnych polskich artystów, takich jak Leon Wyczółkowski, Ferdynand Ruszczyc, W. Koniuszko oraz Walery Eljasz-Radzikowski.

W zbiorach Działu znajdują się także nieliczne zabytki rzeźby sakralnej pochodzące z prowincjonalnych warsztatów cechowych oraz posąg Szczurołapa autorstwa Richarda Adolfa Zutta, które stanowią istotny element bogato urozmaiconych zbiorów Muzeum.

Dział Historii

„Dział Historii Muzeum Miejskiego w Zabrzu to największa sekcja, jeśli chodzi o liczbę zgromadzonych eksponatów. W jego zbiorach znajduje się wiele artefaktów, które odnoszą się do historii Zabrza oraz jego dzielnic, dokumentując różne aspekty działalności mieszkańców w sferze zawodowej i społecznej. Wśród najcenniejszych eksponatów wyróżniają się sztandary zabrzańskich cechów rzemieślniczych, organizacji zawodowych, szkół oraz towarzystw śpiewaczych.

W katalogu naukowym działu, zgromadzono eksponaty dotyczące m.in.:

• zabrzańskiego rzemiosła (sztandary, skrzynie cechowe, dyplomy mistrzowskie i czeladnicze),
• przemysłu (wydawnictwa rocznicowe o zakładach przemysłowych, katalogi ich wyrobów, książki pracy, świadectwa uzyskanych uprawnień zawodowych, dyplomy i medale nagrodowe),
• banków (książeczki oszczędnościowe i czekowe),
• szkolnictwa (sztandary, katalogi uczniów, kroniki, księgi protokołów, świadectwa szkolne, fotografie),
• ruchu muzycznego (sztandary, fotografie, zaproszenia, oznaki, broszury ze zlotów i zjazdów śpiewaczych, śpiewniki),
• Związku Polaków w Niemczech i Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech (legitymacje i fotografie),
• organizacjami sportowymi (dyplomy, medale i inne nagrody, fotografie),
• życiem religijnym,
• prasą.

Ikonografia Zabrza z przeszłości zebrana jest w dwóch różnych kolekcjach: fotografii oraz pocztówek. Ta ostatnia kolekcja dynamicznie się rozwija z uwagi na dużą liczbę zebranych materiałów. W ciągu niemal 70 lat działalności Działu Historii, zgromadzono także inne kolekcje, które mają związek z historią Śląska. Warto tu zwrócić uwagę na kolekcje śląskich druków religijnych, kartografii oraz pamiątek związanych z plebiscytem i powstaniami śląskimi. Dodatkowo, gromadzone są artefakty przypominające działalność Związku Polaków w Niemczech oraz Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.

Od kilku lat w muzeum rozwijana jest kolekcja związana z pracą i życiem Maksa Steckla, wyjątkowego fotografa z Górnego Śląska (1870-1947). W skład tej kolekcji wchodzą zdjęcia, pocztówki, grawiury dokumentujące działalność górników oraz publikacje zawierające reprodukcje jego prac i korespondencję.

W 1971 roku do zbiorów muzeum dołączono pierwsze eksponaty dotyczące Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Obecnie kolekcja ta liczy blisko 1300 różnorodnych eksponatów, z czego ponad 500 to fotografie. Wśród pozostałych obiektów znajdują się pocztówki, dokumenty osobiste, odznaczenia, odznaki pamiątkowe, umundurowanie oraz różne materiały drukowane, takie jak czasopisma czy broszury.

Osobną część zbiorów stanowią numizmaty, w tym kolekcje medali oraz śląskiego pieniądza zastępczego.

Dział Sportu

Muzeum Miejskie w Zabrzu, otwarte w 2016 roku, stało się niezwykle ważnym miejscem, które gromadzi bogactwo eksponatów ukazujących historię sportu w Zabrzu.

W Dziale Sportu można znaleźć różnorodne przedmioty, które mają swoje miejsce w sportowej kulturze tego miasta. Wśród nich znajdują się:

• buty sportowe,
• koszulki drużynowe,
• proporczyki klubowe,
• rękawice bokserskie,
• stare bilety na wydarzenia sportowe,
• zdjęcia, w tym te z prywatnych archiwów.

Każdy z tych przedmiotów wypełnia bogatą historię lokalnego sportu, a najstarsze eksponaty sięgają czasów przedwojennych. Warto odwiedzić to miejsce i zapoznać się z niezwykłymi opowieściami, które kryją się za poszczególnymi eksponatami.

Dział Dokumentacji, Oświaty i Promocji

Głównym celem tego segmentu działalności jest dokumentowanie oraz promowanie muzeum i jego bogatych zbiorów.

W ramach tej pracy prowadzone jest kompleksowe archiwum, w skład którego wchodzą:

• wystawy zarówno stałe, jak i czasowe,
• wydarzenia oraz imprezy kulturalne,
• wydawnictwa powstające w Muzeum Miejskim w Zabrzu,
• klisze i fotografie związane z organizowanymi wystawami.

Jednym z kluczowych aspektów działalności jest edukacja. Pracownicy organizują oprowadzania po ekspozycjach, a także spotkania kierowane do dzieci, młodzieży oraz nauczycieli. W programie znajdują się również różnorodne konkursy. Wśród cyklicznych wydarzeń warto wymienić coroczne miejskie eliminacje ogólnopolskiego konkursu plastycznego pod hasłem „Moja przygoda w muzeum”.

Dział ma na celu również nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów z innymi placówkami kulturalnymi oraz oświatowymi, w tym z mediami – prasą, radiem i telewizją. Dzięki wymianie informacji o wystawach oraz muzealnych publikacjach, rozwija współpracę na wielu płaszczyznach.

Dodatkowo, zespół odpowiada za obsługę przygotowywanych ekspozycji i wystaw, co także stanowi istotny element ich pracy.

Nie można zapomnieć o bibliotece, która gromadzi literaturę związaną z tematyką merytorycznych działów funkcjonujących w muzeum. Księgozbiór obejmuje dziedziny takie jak historia, historia sztuki, kultura, numizmatyka, muzealnictwo oraz historia regionu. Biblioteka działa jako czytelnia, a dla osób z zewnątrz jest otwarta w czasie pracy muzeum.

Wystawy

Z Dziejów Miasta

W Muzeum Miejskim w Zabrzu można zobaczyć stałą wystawę pod nazwą Z Dziejów Miasta, która ma interdyscyplinarny charakter. Jej celem jest przedstawienie bogatej historii Zabrza poprzez różnorodne zagadnienia związane z jego przeszłością. Zbiory, jakie zgromadzono przez ponad 70-letnią działalność muzeum, są niezwykle cenne, a wiele z eksponatów pochodzi jeszcze z lat 30. XX wieku. Wystawa została wzbogacona o nowe artefakty, które do muzeum dotarły podczas opracowywania jej koncepcji.

Na początku i końcu prezentacji umieszczono kalendarium, w którym uwzględniono najważniejsze daty oraz wydarzenia, które znacząco wpłynęły na historię Zabrza. Pierwszym wyłonionym wydarzeniem jest rok 1243, kiedy to w dokumencie księżnej kaliskiej Wioli po raz pierwszy zarejestrowano nazwę Biskupice. Z kolei rok 1954, kiedy to do Zabrza dołączono osadę Helenka, symbolicznie zamyka proces rozwoju administracyjnego miasta. Wystawa dokumentuje także ponad 200-letnią historię Zabrza, z najstarszym eksponatem będącą mapą powiatu bytomskiego, na której zaznaczone są niektóre ówczesne osady, które obecnie tworzą miasto.

Autorzy wystawy zmuszeni byli także do dokonania wyboru prezentowanych tematów. W ten sposób stworzono obraz Zabrza, który ukazuje najistotniejsze aspekty jego życia i mieszkańców.

Część I – dzieje zabrzańskiej oświaty

Pierwsza część wystawy, zlokalizowana w sali I, poświęcona jest oświacie oraz życiu religijnemu w Zabrzu. Wspomniane zagadnienia zostały uwidocznione poprzez ilustracje, zdjęcia istniejących szkół oraz relicty szkolnictwa, takie jak świadectwa i sztandary szkolne, a także archiwalne fotografie, które przedstawiają uczniów dawnej szkoły. Z kolei życie religijne obrazują zabytki związane z trzema głównymi wspólnotami religijnymi Zabrza: katolicką, ewangelicką oraz żydowską. W odniesieniu do sfery duchowej, zebrano różnorodne materiały wydawnicze, fotografie, sztandary oraz dokumenty, które odzwierciedlają religijność społeczności zabrzańskiej. Szczególnie zainteresowanie wzbudza obraz „Matki Boskiej Mikulczyckiej”, której kult w XVII wieku miał duże zasięgi na Śląsku oraz w Czechach i Morawach.

Część II

W drugiej części wystawy, mieszczącej się w sali II, pokazano kulturę fizyczną mieszkańców Zabrza, głównie związaną z działalnością klubów sportowych. Osiągnięcia sportowe zostały udokumentowane poprzez dyplomy, odznaki oraz pamiątki związane z zawodami. Kolejnym tematem, który rozwija część II, jest życie kulturalne, z uwzględnieniem związków śpiewaczych oraz kół teatralnych, zarówno polskich, jak i niemieckich. Ważnym epizodem w historii Zabrza jest okres po I wojnie światowej, który był czasem walki o przynależność polityczną Śląska. Właśnie w tym czasie zrodziło się Towarzystwo Polaków w Niemczech, a jego działalność w Zabrzu została przedstawiona na wystawie poprzez broszury, sztandary oraz inne artefakty. Intensywna walka o status polityczny regionu w okresie powstań śląskich oraz plebiscytu jest ilustracyjnie ukazana dzięki afiszom i plakatom z obu stron konfliktu.

Pamiątki związane z powstaniem i rozwojem w XIX wieku

Część ta skupia się na pamiątkach związanych z rozwojem przemysłu ciężkiego w Zabrzu, który rozpoczął się pod koniec XVIII wieku. Wówczas to, w obliczu inwestycji właścicieli ziemskich oraz przedsiębiorców, miasto zaczęło się rozwijać i transformować w znaczący ośrodek przemysłowy. Przemysł przyczynił się do rozwoju infrastruktury, w tym sieci dróg, kanalizacji, elektryfikacji, jak również pomoc w szkolnictwie i dostępności do instytucji kulturowych. W muzeum można zobaczyć również pamiątki po zakładach, które dały zatrudnienie tysiącom osób, m.in. dyplomy, zdjęcia i różnorodne wyróżnienia dla pracowników.

Wnętrze typowego sklepu

W kolejnym etapie wystawy, widz wchodzi do starannie zaaranżowanego wnętrza typowego sklepu lub warsztatu usługowego zlokalizowanego w Zabrzu. Poprzez witrynę ogląda przedmioty wytworzone przez lokalne zakłady, w tym naczynia, napojowe butelki, wyroby jubilerskie czy elementy odzieży. Ekspozycję wzbogacają artefakty dotyczące działalności organizacji zawodowych oraz rzemieślniczych, w tym cechowe skrzynie i sztandary. Wystawę zamyka zrekonstruowana kuchnia typowa dla lat 20. i 30. XX wieku, która ostatecznie symbolizuje domowe życie mieszkańców Śląska.

70 Lat Muzeum Miejskiego 1935 – 2005

Wystawa 70 Lat Muzeum Miejskiego 1935 – 2005 poświęcona jest jubileuszowi tej instytucji. Skupia się na kilku aspektach długotrwałej działalności muzeum oraz jego przemian jakie nastąpiły w ciągu 70 lat, często pod wpływem zmieniających się warunków politycznych i społecznych. Przed 1945 rokiem Muzeum, znane jako Städtisches Heimatmuseum, stanowiło część wielu małych, regionalnych śląskich muzeów w granicach Rzeszy niemieckiej. Wystawa ukazuje najwcześniejsze nabytki muzealne, w tym XVII i XVIII wieczne obrazy oraz przedmioty sakralne z kościółka św. Andrzeja w Zabrzu. Na ekspozycji znalazły się również fragmenty kolekcji z zakresu sztuki i rzemiosła artystycznego, m.in. wyroby z kości słoniowej oraz ceramika europejska.

Ważnym elementem wystawy jest historia lokalnej sztuki nieelitarnej, poświęcona szczególnym assemblage’om kolekcji, zawierająca m.in. pamiątki po mieszkańcach Zabrza. Ekspozycję kończy skromna dokumentacja archiwalna, w tym plakaty i publikacje związane z wystawami organizowanymi przez Muzeum na przestrzeni lat.

---

Oceń: Muzeum Miejskie w Zabrzu

---