Kopalnia Guido, niegdyś znana jako Zabytkowa Kopalnia Węgla Kamiennego Guido, obecnie pełni rolę muzealną, gdyż jest nieczynna jako zakład wydobywczy. To niezwykłe miejsce jest chętnie odwiedzane przez turystów i entuzjastów historii górnictwa.
Kopalnia Guido jest częścią Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, określanego mianem Kompleksu Kopalnia Guido, który oferuje odwiedzającym niezapomniane doświadczenia związane z historią górnictwa. Kompleks obejmuje dwie lokalizacje, które znajdują się blisko siebie w Zabrzu.
Główna siedziba Kopalni Guido mieści się przy ul. 3 Maja 93, natomiast jej uzupełniającą część stanowi Hostel Guido, zlokalizowany pod adresem ul. 3 Maja 93a. Oba obiekty razem tworzą wyjątkowe miejsce do poznawania tradycji i kultury górniczej regionu.
Historia Kopalni Guido
Historia Kopalni Guido jest niezwykle interesująca i sięga połowy XIX wieku, kiedy to została założona przez hrabiego Guido Henckel von Donnersmarcka. 2 października 1855 roku hrabia zdobył nadanie górnicze, a obiekt został nazwany na jego cześć. Pole górnicze, którego powierzchnia wynosiła 1,03 km², zlokalizowane było na pograniczu wsi Dorotheendorf oraz Makoschau. Wcześniejsze poszukiwania minerałów w tym obszarze dostarczyły informacji, że pole będzie bogate w złoża węgla, podobnie jak w pobliskiej kopalni Królowa Luiza.
Hrabia Guido Henckel von Donnersmarck miał nadzieję na uzyskanie węgla o doskonałych właściwościach koksowych. Na przełomie 1855 roku rozpoczęto drążenie pierwszego szybu, znanego jako Barbara, jednak szybko napotkano trudności, takie jak kurzawka oraz uskok tektoniczny. Te problemy spowodowały, że w 1856 roku, po osiągnięciu jedynie 30 metrów, przerwano prace.
Równocześnie uruchomiono drążenie innego szybu, Concordia, który w późniejszym czasie otrzymał nazwę Guido i osiągnął głębokość 97 metrów w 1859 roku. W roku następnym oddano do użytku pierwszy poziom wydobywczy na głębokości 80 metrów, jednak i tutaj prace były utrudnione przez problemy geologiczne. W 1862 roku szyb Concordia przerwał warstwę wodonośną, co spowodowało wstrzymanie dalszych prac. W latach 60. XIX wieku eksploatowano pokłady węgla na poziomie 80 metrów, w tym pokłady Reden oraz Pochhammer.
W 1870 roku zainicjowano prace nad osuszeniem szybu Kunstschacht (Guido), który następnie pogłębiono do 170 metrów. Dwa lata później wznowiono wydobycie na poziomie 80 metrów, a wydobyty węgiel transportowano dzięki maszynie parowej. Równolegle budowano również drugi szyb, nazwany Eisenbahn (Kolejowy), który uruchomiono w 1880 roku.
W 1885 roku Kopalnia Guido osiągnęła swój rekord wydobycia, wynoszący 313 tys. ton węgla. Jednakże, z powodu problemów z rentownością, hrabia Guido w 1887 roku zdecydował się sprzedać kopalnię Państwowemu Górniczemu Skarbowi Pruskiemu (Königlich–Preussischer Bergfiskus), który przejął jej zarząd, a Kopalnia Guido została włączona do państwowej Kopalni Królowa Luiza.
Sukcesywnie wprowadzano nowe inwestycje, w tym pogłębienie szybu Guido do 320 metrów. W początkach lat 90. XIX wieku wykryto znaczący spadek wydobycia, a także trudności w pozyskiwaniu węgla nadającego się do koksowania. Szyb Kolejowy osiągnął głębokość 314 metrów, a w 1901 roku zbudowano nad nim stalową wieżę wyciągową.
Na początku XX wieku woda z wyrobisk Kopalni Guido wykorzystywana była do produkcji energii za pomocą elektrowni wodnej. W tym samym czasie, w południowej części kopalni, rozpoczęto budowę nowej kopalni „Delbrück”, która wydobywała węgiel koksujący. Oba obiekty podziemne połączono w 1904 roku, a w 1912 roku kopalnia Guido stała się częścią Delbrück.
Po podziale Górnego Śląska w 1922 roku, kopalnia Guido, razem z Delbrück, pozostała w niemieckich rękach. Z czasem, wraz z ograniczeniem wydobycia i wygaszeniem działalności, szyb Guido został unieruchomiony w 1928 roku. Z tego momentu funkcjonował jedynie jako zjazdowy dla załogi i materiałów, a w jego sąsiedztwie zbudowano zbiornik przeciwpożarowy.
W latach 1927-1931 przeprowadzona została modernizacja szybu Kolejowego; instalowano tam nową elektryczną maszynę wyciągową. Po II wojnie światowej obszar, na którym znajdowała się Kopalnia Guido, stał się miejscem eksploatacji pozostałych pokładów węgla oraz redukcji załogi. W 1962 roku decyzja Okręgowego Urzęd Górniczego w Gliwicach doprowadziła do zamknięcia szybu Guido, a w 1979 roku zasypano go do poziomu 170 metrów.
W 1967 roku, obszar byłej Kopalni Guido został z przekazany nowej instytucji, która zajmowała się testowaniem maszyn górniczych. W latach 1975-1982, obszar ten zagospodarowano na cele skansenu górniczego, a w 2000 roku zainicjowano działania demontujące unikalną podziemną kopalnię. Dzięki zaangażowaniu lokalnych instytucji i osób prywatnych, w 2007 roku utworzono Zabytkową Kopalnię „Guido”, która stała się instytucją kultury w Zabrzu i Województwie Śląskim. W kolejnych latach otwarto różne poziomy dla turystów, w tym poziom 170 w 2007 roku oraz poziom 320 w 2008 roku. W 2015 roku zainaugurowano podpoziom 355.
W kwietniu 2013 r. Kopalnia „Guido” połączono z Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, tworząc nową instytucję, która łączy w sobie historię górnictwa oraz turystykę.
Oferta Kompleksu Kopalnia Guido
Oferujemy niesamowite doświadczenie zwiedzania Kopalni Guido, które obejmuje różnorodne atrakcje na trzech poziomach: 170, 320 oraz 355 metrów pod ziemią. Uczestnicy mają okazję zobaczyć wyjątkową, elektryczną maszynę wyciągową z 1927 roku oraz zjechać do podziemi górniczą windą, zwana szolą. Trasy prowadzą przez historyczne podziemne wyrobiska, które świadczą o eksploatacji zasobów w Kopalni „Guido”. W ramach zwiedzania można podziwiać podziemne stajnie, kaplicę św. Barbary usytuowaną 170 metrów poniżej ziemi, a także funkcjonujące maszyny górnicze. W programie znajduje się również przejazd podwieszaną kolejką elektryczną oraz relaks w podziemnym pubie, który mieści się na poziomie 320 metrów.
Jedną z unikalnych tras jest Mroki Kopalni, która prowadzi przez poziomy 320 i 355, eksponując ścianę wydobywczą z końca XX wieku. To doskonała okazja do odkrycia tajemnic tego miejsca.
Dodatkowym atutem oferty jest Górnicza Szychta, gdzie zwiedzający mogą przebrać się w tradycyjny strój sztygarski, zabrać ze sobą pełen ekwipunek górniczy i spróbować swoich sił w wykonywaniu drobnych prac górniczych.
Na koniec warto wspomnieć o Strefie K8 – współczesnej przestrzeni kultury, biznesu i rozrywki zlokalizowanej 320 metrów pod ziemią. Strefa ta powstała dzięki rewitalizacji czterech komór, przeprowadzonej z wykorzystaniem środków unijnych, co nadało jej nowy, świeży wygląd.
Hostel Guido
W obszarze Kopalni Guido znajduje się również Hostel Guido, który stanowi znakomitą propozycję dla osób poszukujących komfortowego noclegu. Ten nowoczesny obiekt, przeznaczony zarówno dla gości indywidualnych, jak i grup, zlokalizowany jest w dogodnej lokalizacji, w pobliżu serca Zabrza, w bezpośrednim sąsiedztwie Kopalni Guido.
Hostel dysponuje 85 miejscami noclegowymi, rozlokowanymi w 24 pokojach, które mogą pomieścić od dwóch do czterech osób. Dzięki różnorodności pokoi, każdy z gości znajdzie tu odpowiednią dla siebie opcję. Warto również zwrócić uwagę na udogodnienia, jakie oferuje ten obiekt.
Dodatkowo, w ramach oferty, goście mają do swojej dyspozycji przestronny parking, co niewątpliwie jest dużym atutem, zwłaszcza dla osób podróżujących własnym środkiem transportu. Hostel prosi także o korzystanie z wspólnej kuchni, co daje możliwość samodzielnego przygotowywania posiłków w komfortowych warunkach.
Przypisy
- https://kopalniaguido.pl/index.php/historia, [dostęp: 12.02.2020 r.]
- E. Piątek, Historia Kopalni Węgla Kamiennego Guido, w: Kopalnia Guido w Zabrzu. Fragment górnośląskiego górnictwa węglowego, praca zbiorowa pod red. E. Piątek, Pszczyna 2013, s. 39.
- a b c d e f g Barszczewska Krystyna, Srokosz Zygmunt: Skansen Górniczy "Guido" - perspektywy i szanse funkcjonowania, [w:] Materiały Szkoły Eksploatacji Podziemnej 2002 t. II, Polska Akademia nauk (Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią), Akademia Górniczo-Hutnicza (Katedra Górnictwa Podziemnego), Kraków 2002, s. 751-761.
- a b MGW ↓.
Pozostałe obiekty w kategorii "Muzea":
Muzeum Miejskie w Zabrzu | Muzeum Pojazdów Zabytkowych w Zabrzu | Skansen Górniczy Królowa Luiza | Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu | Muzeum Techniki Wojskowej w ZabrzuOceń: Kopalnia Guido