Kościół św. Jadwigi w Zabrzu

---

Historia

W wyniku migracji ludności, dzielnica Zabrza znana jako Poremba zyskała ponad 5 tysięcy katolickich wiernych po zakończeniu I wojny światowej. W odpowiedzi na rosnącą liczbę wiernych podjęto decyzję o budowie nowego kościoła. Inicjatorami tego przedsięwzięcia byli przedstawiciele parafii św. Franciszka w Zabrzu, w szczególności ks. Józef Bennek, który zapoczątkował działania zmierzające do realizacji budowy dopiero w latach 20. XX wieku.

W dniu 13 kwietnia 1926 roku parafia św. Franciszka zakupiła działkę od Groegera, co umożliwiło początkowe prace budowlane. Fundatorzy nowej świątyni obejmowali ważne lokacje, takie jak Kuria Biskupia we Wrocławiu, Państwowy Zespół Kopalń oraz Górnośląski Zakład Koksowniczy. Kierownictwo budowy oraz projektowanie świątyni powierzono Karlowi Kattentidtowi, budowniczemu rejencyjnemu. Warto również zaznaczyć, iż radca budowlany Beck był odpowiedzialny za sporządzenie szczegółowej dokumentacji technicznej.

Wybór drewna jako głównego materiału budowlanego wynikał z konieczności zapewnienia ochrony przed potencjalnymi szkodami górniczymi. Prace budowlane rozpoczęły się 16 maja 1928 roku, a kamień węgielny został wmurowany 8 lipca 1928 roku przez ks. Józefa Bennka w krypcie pod prezbiterium. Świątynia została wzniesiona w latach 1928–1929, pomimo tego iż zezwolenie na budowę uzyskano dopiero w 1929 roku. Łączny koszt budowy wyniósł 360 tysięcy marek.

Benedykcja nowego kościoła miała miejsce 25 sierpnia 1929 roku. Zaledwie kilka miesięcy później, 23 lutego 1930 roku, świątynia uzyskała status lokalii podległej parafii św. Franciszka. 30 sierpnia 1932 roku biskup sufragan Walenty Wojciech dokonał jej konsekracji, co podkreśliło znaczenie tej budowli w regionie.

Dzięki dekretowi kard. Adolfa Bertrama z 4 sierpnia 1937 roku, dotychczasowa lokalia zyskała status kuracji, co weszło w życie 1 października tego samego roku. Po II wojnie światowej władze kościelne uznały kurację za samodzielną jednostkę – parafię św. Jadwigi w Zabrzu.

Na przestrzeni lat, w latach 1994–2001, kościół przeszedł gruntowny remont, podczas którego zamontowano 18 nowych witraży oraz nabyto obrazy Matki Boskiej Nieustającej Pomocy oraz Jezusa Miłosiernego. 8 czerwca 2008 roku świątynia została wpisana do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego. Kościół znajduje się również na prestiżowym Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Architektura

Kościół św. Jadwigi w Zabrzu to przepiękna dzięki swojej unikatowej konstrukcji budowla drewniana, osadzona na solidnej płycie żelbetowej, której masa wynosi 57 ton. Jego forma ma kształt owalnego dwunastoboku, wzbogaconego o cztery ośmioboczne wieże narożne, co stanowi doskonały przykład architektury w stylu modernizmu, przyciągającym elementami ekspresjonizmu.

Orzeźwiającą sylwetkę kościoła zwieńcza wysoki, wielospadowy dach, pokryty elegancką dachówką ceramiczną. Hełmy wież, zamiast typowego pokrycia, zdobi blacha miedziana, nadając budowli szyku i nowoczesności.

Wnętrze kościoła jest równie interesujące. Znajduje się tam sześć ołtarzy, wśród których wyróżnia się ołtarz główny, stworzony w formie tryptyku przez Franza Schinka, rzeźbiarza pochodzącego z Bytomia. Na belce tęczowej można podziwiać Grupę Ukrzyżowania, przedstawioną w postaci rzeźb.

Na stropie zachwycają kasetony, a na części otynkowanych ścian odnajdujemy malowidła, które dodają przestrzeni wyjątkowego charakteru. Warto zwrócić uwagę na emporę, na której znajdują się organy z 1833 roku, skonstruowane przez firmę Gebrüder Walter. Organy te zainstalowano w kościele w 1930 roku, wcześniej znajdowały się w Lutyni, w pobliżu Wrocławia.

W latach 2005–2006, ze względu na szkody wyrządzone przez mrozy, ówczesny proboszcz, ks. Jerzy Pająk podjął decyzję o wymianie dachówek na dolnej części dachu świątyni, co podkreśla dbałość o stan budowli i jej estetykę.

---

Oceń: Kościół św. Jadwigi w Zabrzu

---