Kościół św. Józefa w Zabrzu

---

Historia kościoła

Osobny wpis dotyczący miejsca można znaleźć pod tym linkiem:Parafia św. Józefa w Zabrzu. Historia tej parafii sięga 1931 roku, kiedy to została ona wydzielona z terenu parafii św. Andrzeja Apostoła. W okresie od 1930 do 1931 roku rozpoczęto budowę nowego kościoła, którego architektem był ksiądz Jan Zwior, pełniący obowiązki proboszcza w parafii św. Andrzeja Apostoła.

Uroczystą konsekrację świątyni przeprowadził 4 września 1932 roku kardynał Adolf Bertram, co z pewnością wpisało się w pamięć okolicznych mieszkańców jako ważne wydarzenie religijne.

Architektura i wnętrze świątyni

Świątynia w Zabrzu stanowi interesujący przykład nowoczesnej architektury na Górnym Śląsku. Projektu podjął się Dominikus Böhm, architekt z Kolonii, który w swoich dziełach łączył surowy monumentalizm z głębokimi wartościami emocjonalnymi. Budowle, które wyszły spod jego ręki, emanują pewnym klimatem, który przejawia się w zarówno w ich materialnej, jak i duchowej formie. Chociaż wyraźnie opierają się na rzetelnej konstrukcji i prostej, szczerej estetyce wykorzystanych materiałów, to także oddziałują na uczucia osób je odwiedzających oraz niosą ze sobą bogatą symbolikę.

W projekcie kościoła zawarte są liczne odwołania do historii i symboliki, które mają kluczowe znaczenie dla jego wymowy. Wśród nich można wyróżnić:

• symbolikę światła jako manifestacji Boskiej obecności,
• liczby święte z tradycji katolickiej (np. 7, 12, 33, 40),
• plac przed wejściem, przypominający starochrześcijańskie bazyliki,
• fasadę, która nawiązuje do rzymskich bram oraz akweduktów jako symbolu wody życia,
• przejście od strefy profanum do sacrum, określane jako święta brama, gdzie pierwsze obmycie od grzechów staje się nieodłącznym elementem,
• metaforyczną drogę życia ukazaną poprzez wydłużoną nawę i witraże przedstawiające siedem sakramentów.
• chrzcielnicę umieszczoną przy wejściu, symbolizującą początek drogi ku zbawieniu.

Dominikus Böhm podkreślał, że architektura powinna być projektowana holistycznie, obejmując wszystkie aspekty budynku: od bryły, przez przestrzeń, aż po detale wyposażenia. Będąc także twórcą wnętrz, mebli, witraży oraz mens ołtarzowych, dążył do pełnej harmonii estetycznej.

Kościół zaprojektowano w kształcie łuku, co nawiązuje do starożytnej architektury rzymskiej i wczesnochrześcijańskich świątyń. Budowla została wzniesiona z nieotynkowanej cegły, która posiada odmienną fakturę oraz kolorystykę, a jej różne odcienie pochodzą z różnych cegielni. Fronton kościoła dekorowany jest potrójnym rzędem arkad, które powtarzają się zarówno w otworach wieży, jak i oknach budowli. Ten element architektoniczny, zestawiony z surowymi, płaskimi wieżycami, przypomina wygląd rzymskich akweduktów.

Wielkie okna zachodniej części kościoła zdobią witraże w ciemnych tonacjach, które ukazują sakramenty, podczas gdy okna po stronie wschodniej emitują jedynie skromne ilości światła. Najjaśniejszym miejscem świątyni jest jednak ołtarz główny, umieszczony wysoko ponad posadzką nawy, który przyciąga uwagę i wywołuje podniosłe uczucia.

Witraż „Najświętszy Sakrament”, stworzony w 1942 roku, własnym pięknem dopełnia duchowy charakter tego miejsca, a w 1957 roku do prezbiterium dodano witraż „Świętej Rodziny”, wzbogacający wizualną narrację świątyni.

---

Oceń: Kościół św. Józefa w Zabrzu

---