Miejski Ogród Botaniczny w Zabrzu

---

Historia

Historia Miejskiego Ogrodu Botanicznego w Zabrzu sięga roku 1928, kiedy to na czoło Miejskiego Zarządu Zieleni stanął Fritz Berckling, absolwent prestiżowej szkoły ogrodniczej w Berlinie. Niestety, z powodu wielkiego kryzysu gospodarczego, który miał miejsce w latach 1929–1933, plany dotyczące zieleni w mieście zostały wstrzymane. Dopiero 14 października 1936 Berckling zaprezentował projekt Centralnego Ogrodu Szkolnego, znanego في niemieckim jako Botanischer Zentralschulgarten.

Projekt przewidywał utworzenie ogrodu, który miał przedstawiać różnorodność roślinności występującej w ówczesnych Niemczech. Na realizację wizji wpłynęło wsparcie lokalnych władz, w tym nadburmistrza Maxa Filluscha. Ogród początkowo miał nieregularny czworobok, zajmując obszar o powierzchni około 3 hektarów. Był usytuowany w pobliżu ul. Michaelstrasse, dzisiejszej ul. Piłsudskiego, oraz linii kolejowej Nowy Bytom – Gliwice Sośnica.

W skład ogrodu weszły cztery zasadnicze części: leśno-edukacyjna, systematyczno-użytkowa, krajobrazowa oraz gospodarczo-ogrodnicza. W części krajobrazowej znajdował się staw otoczony roślinnością wodną i nadbrzeżną, a także tereny bagienne i wilgotne łąki, obok których zlokalizowane było alpinarium. Ogród otwarto dla publiczności pod koniec czerwca 1938 roku, a budowa szklarni została ukończona we wrześniu 1939 roku. Niestety, rozwój tego założenia ogrodowego został nagle przerwany w wyniku II wojny światowej.

Po wojnie, w 1945 roku, ogród przeszedł pod zarząd Plantacji Miejskich. Część drzewostanu nie przetrwała, co wymusiło działania naprawcze. W latach 1947–1953 dokonano ekspansji ogrodu, nabywając obszar po byłej cegielni, co pozwoliło na rozbudowę palmiarni. Od 1953 roku ogród stał się częścią Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej w Zabrzu, a w 1957 roku opracowano nowy wykaz roślinności, oznaczając drzewa i krzewy tabliczkami z ich nazwami w języku polskim i łacińskim, a także z informacjami o przynależności systematycznej i zasięgu geograficznego.

W roku 1960 obszar parkowy po raz kolejny został powiększony o tereny wyrobiska, które przekształcono w staw. W 1997 roku Miejski Ogród Botaniczny został wyodrębniony z Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej. Od 2000 roku traktowany jest jako miejskie jednostka budżetowa, a w 2006 roku uzyskał status placówki naukowo-badawczej, co zostało nadane przez Ministerstwo Środowiska.

Roślinność

Miejski Ogród Botaniczny w Zabrzu to niezwykłe miejsce, które może poszczycić się około 5000 okazami drzew i krzewów w swojej części parkowej. W 2004 roku utworzono w tym ogrodzie rozarium, w którym znajduje się 2500 róż we 64 różnych odmianach.

W szklarniach ogrodu można podziwiać 5000 roślin z rozmaitych stref klimatycznych z całego świata. Znajdują się tam m.in. palmiarnia oraz kolekcja kaktusów oraz innych sukulentów, które reprezentują rodziny takie jak: wilczomleczowate, gruboszowate, agawowe, liliowate, pryszczyrnicowate oraz trojeściowate.

Kolekcja dendrologiczna ogrodu obejmuje około 260 taksonów drzew i krzewów. Wśród nich znajdują się takie gatunki jak: berberys, dereń, irga, krzewuszka, kasztan jadalny, korkowiec amurski, kuningamia chińska, a także amorfa krzewiasta, kielichowiec wonny, surmia, tulipanowiec, glediczja, cypryśnik błotny oraz choina kanadyjska.

Interesującą cechą ogrodu jest mieszaniec wegetatywny Crataegomespilus dardari var. asnieresii, który powstał w wyniku zaszczepienia nieszpułki na głogu. W ogrodzie można również znaleźć gatunki roślin objęte w Polsce ochroną prawną, zarówno współczesną, jak i historyczną. Do tych roślin zaliczają się: cis pospolity, konwalia majowa, przytulia wonna, barwinek pospolity, kalina koralowa, parzydło leśne oraz bluszcz pospolity.

---

Oceń: Miejski Ogród Botaniczny w Zabrzu

---