Gmach Poczty w Zabrzu

---

Początki: 1845-1911

Historia poczty w Zabrzu sięga roku 1845, kiedy to na trasie Wrocław–Gliwice–Mysłowice uruchomiono wagon pocztowy, który obsługiwał wszystkie miejscowości leżące wzdłuż tej drogi. W dniu 1 lipca 1851 roku powstała w Zabrzu dworcowa ekspedycja pocztowa, która zlokalizowana była przy dzisiejszej ulicy 3 Maja 10.

Z biegiem lat dotychczasowy obiekt stał się niewystarczający, co skłoniło władze pocztowe do podjęcia decyzji o budowie nowego gmachu, który miał zostać usytuowany naprzeciwko dworca kolejowego.

Prace budowlane na nowej siedzibie rozpoczęto 14 czerwca 1909 roku, a realizację przedsięwzięcia zapoczątkowano poprzez wyburzenie starych obiektów. Całkowity koszt budowy wyniósł 280 tys. marek, a za dodatkowe wyposażenie wydano jeszcze 500 tys. marek. Gmach poczty oddano do użytku 18 marca 1911 roku.

Uroczyste otwarcie cesarskiej poczty w Zabrzu miało miejsce 29 marca 1911 roku. W głównej sali znajdowało się osiem okienek, jak również automaty umożliwiające zakup znaczków i kartek pocztowych. Wówczas do dyspozycji klientów było 110 skrytek pocztowych. Pierwszym dyrektorem placówki został pan Thieberg. Na parterze mieściła się główna sala oraz skrytki, natomiast na piętrze zlokalizowana była centrala telefoniczna.

Po I wojnie światowej

W dniu 16 października 1921 roku, miało miejsce istotne wydarzenie związane z budynkiem poczty usytuowanym przy Bahnhofplatz, znanym również jako Plac Dworcowy. Tego dnia została odsłonięta tablica, upamiętniająca dziewięciu pracowników poczty, którzy stracili życie podczas I wojny światowej.

Po II wojnie światowej

W styczniu 1945 roku, podczas intensywnych bojów o Zabrze, gmach poczty doznał znacznych zniszczeń. Dach uległ spaleniu, okna zostały zniszczone, a wnętrze zostało zdemolowane i okradzione z wszelkich cennych przedmiotów. Na jakiś czas wstrzymano działalność poczty. Nowym naczelnikiem tymczasowej poczty w Zabrzu został Jan Plusz, który z zespołem dziesięciu pracowników przystąpił do odbudowy, rozpoczynając od naprawy dachu i ogólnych remontów budynku.

1 kwietnia 1945 roku, z dniem otwarcia działu odbioru i nadawania przesyłek, poczta wznowiła swoją działalność. Z tej okazji z wizytą przybył ówczesny Minister Poczt i Telegrafów, inżynier Kapeliński, który potwierdził, że obiekt nadaje się do funkcjonowania. 12 kwietnia 1945 roku uruchomiono automatyczną centralę telefoniczną Zabrze 1, co stanowiło istotny krok w kierunku modernizacji usług pocztowych. Należy zaznaczyć, że ta wczesna działalność prowadziła się w bardzo prowizorycznych warunkach, bez obowiązujących przepisów prawnych i ustaw, opierając się jedynie na ustnych wskazówkach od pracowników zarządzających.

Warto również wspomnieć o wydarzeniu z września 1995 roku, podczas którego, w trakcie prac związanych z czyszczeniem podziemnego zbiornika na wodę, odnaleziono arsenał broni, granatów i amunicji. Były to pozostałości po „Postschutz”, niemieckiej straży pocztowej, która uciekła przed nadciągającymi Rosjanami.

100-lecie istnienia

29 marca 2011 roku miała miejsce wyjątkowa uroczystość, która zaznaczyła stulecie istnienia urzędu pocztowego w Zabrzu. W obchodach wzięli udział m.in. prezydent Zabrza Małgorzata Mańka-Szulik oraz dyrektor Oddziału Rejonowego Poczty Polskiej w Zabrzu, Klaudiusz Hercig, który współorganizował tę doniosłą chwilę.

W trakcie uroczystości została otwarta wystawa filatelistyczna pod tytułem „Historia Poczty w Zabrzu”, która przybliżyła bogatą historię i rozwój pożądanej przez mieszkańców instytucji. Jednak to nie wszystko, co przygotowano dla uczestników wydarzenia.

W ramach obchodów Poczta Polska, we współpracy z Oddziałem Rejonowym Polskiego Związku Filatelistów w Zabrzu, zorganizowała „Miejską Pocztę Samochodową”. W ramach tej inicjatywy, przesyłki były przewożone zabytkowym samochodem pocztowym Fiat 500. Ten wyjątkowy pojazd mógł być podziwiany przed Urzędem Pocztowym w Zabrzu.

Na zainteresowanych czekała także możliwość zakupu specjalnych kartek, znaczków z wizerunkiem budynku poczty oraz kopert z lakiem. Dla najmłodszych mieszkańców Zabrza zorganizowano „dzień otwarty”. Uczniowie Szkoły Podstawowej nr 14 mieli okazję zwiedzić zaplecze urzędu oraz poznać fascynującą drogę, jaką przebywają przesyłki pocztowe, co na pewno dostarczyło im wielu niezapomnianych wrażeń.

---

Oceń: Gmach Poczty w Zabrzu

---